Marketing bezpośredni a RODO

Niby tak wiele RODO zmieniło w prawnej rzeczywistości ochrony danych osobowych, a jednak gros firm specjalizujących się w marketingu bezpośrednim, w szczególności telefonicznym, uważa, że nadal może swobodnie kierować swoją aktywność do osoby fizycznej, powołując się przy tym na tzw. uzasadniony swój interes. Czy taka praktyka jest właściwa, pomimo braku zgody odbierającego „niechciany” telefon ?

Na wstępie należy zaznaczyć, że RODO, to unijne rozporządzenie, a zatem obowiązujące w całej UE, więc jego treść musi być uniwersalna, a przez to może niekiedy nie dawać jednoznacznych odpowiedzi. Z tego też względu przy interpretacji przepisów RODO posiłkować się powinno tzw. motywami do RODO, opiniami tzw. grupy roboczej, ale nie można też i przede wszystkim pomijać krajowych przepisów rangi ustawowej. Tym samym, aby odpowiedzieć na pytanie czy telefoniczny marketing bezpośredni jest legalny, kiedy nie wyraziliśmy na niego zgody, ze względu wspomniany interes firmy marketingowej, należy podejść do tematu szerzej.

Firmy marketingowe legalność chociażby w telefonowaniu do potencjalnych klientów upatrują w art. 6 ust. 1 lit. f) RODO, który stanowi o przetwarzaniu zgodnym z prawem z uwagi na prawnie uzasadniony interes realizowany przez administratora nadrzędny wobec podstawowych praw i wolności osoby, której dane dotyczą. Przy czym firmy te odwołują się do motywu 47 RODO, który w ostatnim zdaniu wskazuje, iż za działanie wykonywane w prawnie uzasadnionym interesie można uznać przetwarzanie danych osobowych do celów marketingu bezpośredniego. Pada „magiczne” sformułowanie o marketingu ? Pada. Więc o co ci chodzi człowieku ? Możemy dzwonić.

Otóż nie do końca…

Po pierwsze, art. 6 ust. 1 lit. f) RODO stanowi, że uzasadniony interes administratora musi być nadrzędny wobec podstawowych praw i wolności osoby, której dane dotyczą. Zatem to na administratorze ciąży obowiązek wykazania, że jego marketing ma charakter nadrzędny do chociażby prawa do spokoju i prywatności. Czy któraś firma „się wysiliła” w tym zakresie ? No właśnie. Po drugie, motyw 47 dający wskazówki interpretacyjne stanowi, że można uznać , a nie przesądza, iż każdy marketing bezpośredni jest legalny w świetle tej podstawy przetwarzania danych osobowych. Można uznać, czyli proszę firmo wykaż, że spełniasz przesłanki nadrzędności wobec praw zwykłego człowieka. Jak nie przy telefonowaniu, to przy kontroli UODO. Chociaż pewnie wolałabyś jej uniknąć…

Po trzecie przy marketingu telefonicznym nie można pominąć Prawa telekomunikacyjnego i jego art. 172. Przepis ten wprost stanowi o zakazie telefonowania do abonenta albo użytkownika końcowego dla celów marketingu bezpośredniego bez uprzedniej jego zgody (udzielonej po myśli art. 174 Prawa telekomunikacyjnego). Zatem interpretując łącznie RODO i jego motywy oraz Prawo telekomunikacyjne – do oceny legalności telefonicznego marketingu bezpośredniego – należy wskazać, że nie moi drodzy, telefoniczny marketing nie jest legalny bez naszej zgody. Nie przekonują mnie w tym względzie głosy, iż rozporządzenie unijne – RODO – jako nadrzędny akt wobec ustawy jest ważniejszy i należy go wpierw stosować z pominięciem Prawa telekomunikacyjnego. RODO daje uniwersalne zasady, ale należy je stosować z poszanowaniem konkretniejszych rozwiązań zawartych w ustawach. Moim zdaniem Prawo telekomunikacyjne niejako doprecyzowuje to, co w RODO nie zostało wprost rozstrzygnięte.

Zatem, jeśli nie wyraziłeś uprzedniej zgody na telefony marketera, możesz śmiało złożyć skargę do UODO żądając przeprowadzenia postępowania pod kątem naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych (art. 77 RODO). W przeciwnym wypadku ochrona Twoich danych byłaby martwa. Wystarczyłoby powołać się ogólnie na uzasadniony interes i motyw 47 RODO. Nie podzielam tej drogi na skróty w interpretacji przepisów obranej przez niektóre firmy telemarketingowe.

Jeśli jesteś zainteresowany tematyką ochrony danych osobowych, RODO, chciałbyś złożyć skargę albo domagać się odszkodowania, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią – nasz radca prawny z pewnością wyjaśni Ci stan prawny i zaproponuje rozwiązanie.